پایپینگ
پایپینگ چیست و تجهیزات بکار رفته در آن کدامند
پایپینگ به مجموعه ای از اتصالات جهت ایجاد مداری برای گذر سیال گفته می شود. این نوع سیستم لوله کشی یکی از بخش های حیاتی و اصلی پروژه های صنعتی و عمرانی محسوب می گردد. معمولا بکارگیری این نوع سیستم های لوله کشی در مکان هایی نظیر: پالایشگاه ها، تصفیه خانه های آب و فاضلاب، کارخانه ها، نیروگاه ها و... مشاهده می شود. در ادامه به توضیح در مورد تجهیزات بکار رفته در این سیستم لوله کشی می پردازیم.
اجزای تشکیل دهنده سیستم لوله کشی
به طیف گسترده ای از شیرآلات صنعتی و نگهدارنده ها که در کنار هم سیستمی جهت حمل و جا به جایی سیالات ایجاد می کنند پایپینگ می گویند. یکی از اجزایی که در این سیستم لوله کشی نقش بسزایی را ایفا می کند فلنج است. در سیستم لوله کشی از این وسیله در جهت پیوستگی بین لوله ها، تغییر سایز و مسیر لوله ها و همچنین مسدود کردن انتهای لوله ها بهره می گیرند.
از واشر های گسکت به منظور هماهنگی و برپایی نظم میان دو اتصال استفاده می شود. واشرها از نظر جنس، کاربرد و شکل ظاهری دارای گونه های متفاوتی هستند. در پایپینگ از این واشرها برای آب بندی بین دو Flange بهره می گیرند.
اکچویتور با نام عملگر نیز شناخته می شود که جزو تجهیزات اتوماسیون و کنترل محسوب می گردد. این قطعه بر روی کارکرد درست ولو یا شیر صنعتی نظارت دارد. از گونه های مختلف Actuator می توان به نوع دستی، پنوماتیکی، الکتریکی و هیدرولیکی اشاره نمود.
از لرزه گیر ها نیز در سیستم پایپینگ جهت جلوگیری از ارتعاشات و لرزه های ناشی از تجهیزات دینامیکی استفاده می کنند. این قطعه به طور کلی در دو گروه: لاستیکی و آکاردئونی دسته بندی می شود. شیلنگ های حصیری روغن داغ و فشار قوی یکی دیگر از تجهیزاتی است که در سیستم لوله کشی صنعتی از آن بهره می برند. این نوع شلنگ ها با توجه به کارایی آن ها در سایز های مختلفی تولید می شوند.
پایپ و تیوب نیز بخشی از مجموعه تجهیزات سیستم لوله کشی محسوب می گردند. پایپ هایی که در سیستم لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند در سه گروه: غیر آهنی ، پلیمری و فولادی جای دارند. شکل ساختاری و جنس تیوب ها نسبت به پایپ ها متفاوت است. جنس آلیاژ کار شده در ساختار آن از برنج، مس، آلومینیوم و... می باشد.
تله بخار بخشی از تجهیزات پایپینگ
تله بخار نیز جزو یکی از بخش های حساس پایپینگ محسوب می گردد. در زمان تجمع گاز ها در لوله ها این قطعه در سیستم لوله کشی وظیفه جداسازی گاز ها را با حداقل اتلاف بخار بر عهده دارد. محل نصب این قطعه در سیستم لوله کشی بعد از مبدل، کندانسور و یا انتهای لوله اصلی بخار می باشد. در زمان نصب و انتخاب این قطعه برای یک سیستم لوله کشی بدون نقص باید دقت لازم را اعمال نمایید. این قطعه بر حسب عملکرد به گونه های: مکانیکی، سطل باز، سطل وارونه، دو فلزی یا بی متالیک، ترموستاتیکی، ترمودینامیکی و شناور تقسیم بندی می شود.
نحوه ی عملکرد شیر صنعتی در سیستم لوله کشی
از جمله تجهیزات مهم در سیستم پایپینگ شیر صنعتی یا ولو می باشد. نحوه کارکرد شیر اطمینان در یک سیستم لوله کشی به این صورت است که با بیشتر شدن فشار سیال در لوله ها، فشار بر روی سوپاپ بیشتر شده و فنر به حالت فشرده در آمده و بالا می رود. جمع شدن فنر باعث جا به جایی سوپاپ شده و راه برای عبور سیال در مجرای باز می گردد. این قطعه را برای قسمت هایی از سیستم لوله کشی که با بیشترین فشار کاری مواجه است استفاده می کنند. برای اطمینان از عملکرد درست این نوع شیر صنعتی در شرایط بحرانی بهتر است قبل از نصب در محل، مورد آزمایش قرار گیرد.
آشنایی با اتصالات و شیرآلات صنعتی بکار رفته در سیستم لوله کشی
شیرآلات صنعتی یکی از پر کاربردی ترین تجهیزات در فرآیند پایپینگ محسوب می گردند. از این ابزارآلات به منظور باز و بسته کردن مسیر سیال، پیشگیری از بازگشت سیال، تغییر مسیر سیال و... در سیستم های لوله کشی استفاده می کنند. این ابزارآلات صنعتی در مدل و گونه های متنوعی با توجه به کارایی آن ها تولید و به بازار عرضه شده اند. از جمله مدل هایی که در سیستم لوله کشی مورد استفاده قرار می گیرند می توان به: بال ولو، شیر کنترل، شیر اطمینان، شیر چک، دیافراگم ولو، پلاگ ولو و شیر پروانه ای اشاره نمود.
نقش کلیدی و مهم در برپایی سیستم پایپینگ بر عهده اتصالات می باشد. به این صورت که از این ابزارآلات در جهت تغییر مقیاس، تغییر مسیر، انشعاب گیری، پیوند بین لوله ها بهره می گیرند. از جمله پر کاربردی ترین فیتینگ ها می توان به:
- زانویی 90 درجه ( زانویی با خم کوتاه، زانویی خم ملایم، زانویی کاهنده، زانویی پیچیده)
- اتصالات سربند
- اتصالات کاهنده
- اتصالات انشعابی
- زانویی 45 درجه
و اتصالات چند راهی اشاره نمود.